بيابان زايي چيست؟
بيابان زايي چيست؟
بيابان زايي چيست؟
مترجم: سيمين رئيسي زاده
بيابان زايي گسترش طبيعي بيابانهاي موجود نيست ، بلكه تخريب سرزمين در اراضي خشك ، نيمه خشك ، و مناطق خشك نيمه مرطوب است . بيابان زايي روند تدريجي از دست رفتن قابليت توليد خاك و تنك شدن پوشش گياهي در نتيجه فعاليت هاي انساني وتغييرات آب و هوايي ، نظير خشكسالي هاي طولاني وبروز سيل است . آنچه كه نگران كننده است عدم استفاده صحيح از خاكهاي سطحي است كه پس از جابه جايي آن بوسيله باد سال ها زمان مي برد تا تراكم لازم خاك مجددا شكل بگيرد.
در ميان عواملي كه توسط انسان و بطور اتفاقي روي مي دهد مي توان به چراي مفرط ، جنگل زدايي واعمال روشهاي آبياري ضعيف اشاره كرد . اينگونه بهره برداري هاي مفرط معمولا نتيجه فشارهاي اجتماعي ، اقتصادي ، عدم آگاهي و پديده هايي نظير جنگ و خشكسالي است .
از آنجايي كه فقر به عنوان يك عامل مردم را وادار مي نمايد تا براي تامين معاش ، خوراك و درآمد به بهره برداري مفرط از زمين بپردازند ، بيابان زايي را مي توان از جهتي علت و معلول فقر خواند، پس براي اعمال هرگونه استراتژي موثر در اين ارتباط بايد فقر را كانون توجه قرار داد. . لازم است در اين راستا ساختارهاي اجتماعي و مالكيت سرزمين نيز در نظر گرفته شوند و توجه معقولي هم به آموزش و پرورش ، تعليم و تربيت و ارتباطات داده شود تا رويكرد كاملا يكپارچه اي فراهم شود كه به تنهايي بتواند مبارزه موثري با پديده بيابان زايي بنمايد .
هر چند بيابان زايي بيشترين تاثير را بر آفريقا ، قاره ايي كه دو سوم آن را بيابان يا اراضي خشك تشكيل مي دهد ،گذاشته است ، ليكن اين مشكل، خاص اين كشور نيست . درايالت متحده بيش از 30 درصد اراضي مبتلا به بيابان زايي هستند . يك چهارم آمريكاي لاتين و كارائيب بيابان و مبتلا به خشكي مي باشند . در اسپانيا ، يك پنجم اين سرزمين در خطر تبديل شدن به بيابان است . وخامت رو به رشد اين معزل در نيمكره شمالي نيز بصورت خشكسالي هاي شديد در آمريكا و كمبود آب در اروپاي جنوبي نشان داده مي شود . در كشور چين ، از دهه پنجاه تا كنون، شنهاي روان به حدود 700000 هكتار از اراضي زير كشت ، و 53/2 ميليون هكتار از اراضي مرتعي ، 4/6 ميليون هكتار جنگل و بيشه زار و بوته زار آسيب زده اند . در كل جهان حدود 70 درصد از 2/5 ميليارد هكتار اراضي خشك مورد استفاده كشاورزي تا كنون تحت تاثير بيابان زايي تخريب ويا در معرض تهديد قرار دارند .
بيابانزايي پيامد تدريجي جديتري نيز دارد و آن مستعد سازي زمين براي بروز سيل ، شوري خاك، وخامت كيفيت آب، گل و لاي گذاري رودخانه ها ، جويبارها و ذخاير آبي است . روشهاي ناپايدار آبياري مي تواند خشك شدن رودخانه هايي را در پي داشته باشد كه درياچه هاي بزرگ را تغذيه مي كنند .خطوط ساحلي درياچه هاي آرال وچاد بطور بي سابقه اي عقب نشيني داشته اند . تخريب سرزمين همچنين منبع مهم آلودگي مبتني بر سرزمين براي اقيانوسها ،از لحاظ آلوده ساختن رسوبات آنها و آبهايي است كه رودخانه هاي اصلي را مي شويند .
علاوه بر اين،كشورهاي متعاهد و ناظران كنفرانس كشورهاي متعاهد را مرتبا در جريان پيشرفتهاي انجام گرفته از اجراي كنوانسيون قرار مي دهند .بر اساس اينگونه گزارشات ملي پيشرفتهاي انجام گرفته طي تشكيل كميته بررسي اجراي كنوانسيون (CRIC)،كه هئيتي وابسته به كنفرانس كشورهاي متعاهد مي باشد و ساليانه برگزار مي شود،ارزيابي و مورد تحليل قرار مي گيرد،تا بهترين روشها شناسايي وكمبود ها و محدوديتها مشخص گردد.
منبع:http://www.frw.org.ir
/س
در ميان عواملي كه توسط انسان و بطور اتفاقي روي مي دهد مي توان به چراي مفرط ، جنگل زدايي واعمال روشهاي آبياري ضعيف اشاره كرد . اينگونه بهره برداري هاي مفرط معمولا نتيجه فشارهاي اجتماعي ، اقتصادي ، عدم آگاهي و پديده هايي نظير جنگ و خشكسالي است .
پيشگيري از بيابان زايي و احياي بيابان ها
از آنجايي كه فقر به عنوان يك عامل مردم را وادار مي نمايد تا براي تامين معاش ، خوراك و درآمد به بهره برداري مفرط از زمين بپردازند ، بيابان زايي را مي توان از جهتي علت و معلول فقر خواند، پس براي اعمال هرگونه استراتژي موثر در اين ارتباط بايد فقر را كانون توجه قرار داد. . لازم است در اين راستا ساختارهاي اجتماعي و مالكيت سرزمين نيز در نظر گرفته شوند و توجه معقولي هم به آموزش و پرورش ، تعليم و تربيت و ارتباطات داده شود تا رويكرد كاملا يكپارچه اي فراهم شود كه به تنهايي بتواند مبارزه موثري با پديده بيابان زايي بنمايد .
آيا بيابان زايي مشكلي جهاني است ؟
هر چند بيابان زايي بيشترين تاثير را بر آفريقا ، قاره ايي كه دو سوم آن را بيابان يا اراضي خشك تشكيل مي دهد ،گذاشته است ، ليكن اين مشكل، خاص اين كشور نيست . درايالت متحده بيش از 30 درصد اراضي مبتلا به بيابان زايي هستند . يك چهارم آمريكاي لاتين و كارائيب بيابان و مبتلا به خشكي مي باشند . در اسپانيا ، يك پنجم اين سرزمين در خطر تبديل شدن به بيابان است . وخامت رو به رشد اين معزل در نيمكره شمالي نيز بصورت خشكسالي هاي شديد در آمريكا و كمبود آب در اروپاي جنوبي نشان داده مي شود . در كشور چين ، از دهه پنجاه تا كنون، شنهاي روان به حدود 700000 هكتار از اراضي زير كشت ، و 53/2 ميليون هكتار از اراضي مرتعي ، 4/6 ميليون هكتار جنگل و بيشه زار و بوته زار آسيب زده اند . در كل جهان حدود 70 درصد از 2/5 ميليارد هكتار اراضي خشك مورد استفاده كشاورزي تا كنون تحت تاثير بيابان زايي تخريب ويا در معرض تهديد قرار دارند .
اهميت مبارزه با پديده بيابان زايي
بيابانزايي پيامد تدريجي جديتري نيز دارد و آن مستعد سازي زمين براي بروز سيل ، شوري خاك، وخامت كيفيت آب، گل و لاي گذاري رودخانه ها ، جويبارها و ذخاير آبي است . روشهاي ناپايدار آبياري مي تواند خشك شدن رودخانه هايي را در پي داشته باشد كه درياچه هاي بزرگ را تغذيه مي كنند .خطوط ساحلي درياچه هاي آرال وچاد بطور بي سابقه اي عقب نشيني داشته اند . تخريب سرزمين همچنين منبع مهم آلودگي مبتني بر سرزمين براي اقيانوسها ،از لحاظ آلوده ساختن رسوبات آنها و آبهايي است كه رودخانه هاي اصلي را مي شويند .
كنوانسيون مبارزه با بيابان زايي (UNCCD )
برنامه هاي عمل و گزارشهاي ملي
علاوه بر اين،كشورهاي متعاهد و ناظران كنفرانس كشورهاي متعاهد را مرتبا در جريان پيشرفتهاي انجام گرفته از اجراي كنوانسيون قرار مي دهند .بر اساس اينگونه گزارشات ملي پيشرفتهاي انجام گرفته طي تشكيل كميته بررسي اجراي كنوانسيون (CRIC)،كه هئيتي وابسته به كنفرانس كشورهاي متعاهد مي باشد و ساليانه برگزار مي شود،ارزيابي و مورد تحليل قرار مي گيرد،تا بهترين روشها شناسايي وكمبود ها و محدوديتها مشخص گردد.
كنفرانس كشورهاي متعاهد(COP)
كميته علم و تكنولوژي (CST)
كميته بررسي اجراي كنوانسيون بيابانزدايي
منبع:http://www.frw.org.ir
/س
مقالات مرتبط
تازه های مقالات
ارسال نظر
در ارسال نظر شما خطایی رخ داده است
کاربر گرامی، ضمن تشکر از شما نظر شما با موفقیت ثبت گردید. و پس از تائید در فهرست نظرات نمایش داده می شود
نام :
ایمیل :
نظرات کاربران
{{Fullname}} {{Creationdate}}
{{Body}}